Kompanitë e Kosovës kanë arritur të eksportojnë mallra në Shtetet e Bashkuara në vlerë 30 milionë euro në katër muajt e këtij viti, për dallim me vetëm 2 milionë sa ishte në periudhën e njëjtë në vitin e kaluar, ka thënë për Radion Evropa e Lirë, zëdhënësi i Doganës së Kosovës, Adriatik Stavileci.
Kurse në vitin 2019, e gjithë vlera e eksporteve nga Kosova në SHBA ishte vetëm 3 milionë euro.
Kësaj rritje të eksportit i ka kontribuar statusi preferencial tregtar, që Kosova gëzon me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, status ky që i lejon dërgimin e mallrave të liruara nga detyrimet doganore, me qëllim të promovimintë të rritjes ekonomike në shtetet në zhvillim.
Janë rreth 3,500 produkte nga sektorë të ndryshëm, që Kosova mund t’i eksportojë në ekonominë më të madhe të botës, pa pasur nevojë të paguaj taksa.
“Frutex” ka dyfishuar eksportin në SHBA
Një ndër kompanitë nga Kosova që eksporton produktet në tregun e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, është kompania “Frutex” nga Suhareka, e cila merret me prodhimin e pijeve joalkoolike dhe energjike.
Pronari i kësaj kompanie, Shaqir Palushi në një bisedë për Radion Evropa e Lirë, tha se gjatë këtij viti ka dyfishuar sasinë e produkteve në tregun amerikan.
“Që nga viti 2019, kompania vazhdimisht është e pranishme në tregun e Amerikës. Aktualisht, jemi në New York, Kaliforni dhe në Çikago. Rritja gjatë këtij viti është dyfishuar, por nuk është e mjaftueshme. Shpresoj se për një periudhë të shpejtë, dy ose tre vjeçare, sasia do dhjetëfishohet, sepse e shohim si potencial të jashtëzakonshëm dhe mundësi të shpejtë të plasimit të produkteve në atë treg”, thekson Palushi.
Zeka: Në SHBA po eksportohen produkte finale
Arsyeja e rritjes se eksportit të produkteve “ Made in Kosova” në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, është shfrytëzimi i çrregullimeve që janë krijuar në zingjirin e furnizimit global, përgjatë viteve të fundit, sidomos pas shpërthimit të pandemisë se shkaktuar nga koronavirusi, tha Arian Zeka, drejtor ekzekutiv në Odën Ekonomike Amerikane në Kosovë (OEAK).
Ai e quan sukses rritjen e eksportit, pasi sipas tij, po eksportohen produkte finale.
“Në këtë rast bëhet fjalë për eksportim të produkteve me vlerë më të madhe. Kjo ka qenë dëshirë edhe e OEAK-së por edhe të tjerëve, që nga Kosova mos të eksportohen vetëm lëndë të para, produkte të papërpunuara ose gjysme të përpunuara, por të eksportohen produkte finale me vlerë më të lartë. Këtu bëhet fjalë për eksportimin e dyshekëve, nga kompania “Comodita Home“ dhe pijeve nga kompania “Frutex”, por edhe sektorë të tjerë që e shfrytëzojnë këtë mundësi”, tha Zeka.
Radio Evropa e Lirë ka kontaktuar përfaqësues të kompanisë “Devolli Group”, për të marr informacione lidhur më eksportin në SHBA, por deri në momentin e publikimit të raportit, ata nuk kanë dhënë ndonjë përgjigjje.
Kompanitë prodhuese duhet të shfrytëzojnë GSP
Por, Shaqir Palushi, nga kompania “Frutex” pret përmirësimin e situatës me pandeminë e shkaktuar nga koronavirusi, në mënyrë që të vizitoi SHBA-në për të gjetur edhe kompani të tjera bashkëpunimi.
“Sigurisht që ky treg do të ishte edhe më i madh, mos të kishte ndodhur pandemia. Pandemia ka shkaktuar probleme edhe në shtrirjen e produktit, por edhe në pamundësi që ne ta vizitojmë fizikisht. Sepse, kur jemi prezent fizikisht si prodhues në atë treg, ne bëjmë më shumë për atë treg”, shprehet ai.
Arian Zeka fton kompanitë prodhuese dhe përpunuese nga Kosova, që të shfrytëzojnë statusin preferencial tregtar që Kosova gëzon me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në kuadër të të ashtuquajturit Sistem i Përgjithësuar i Preferencave (GSP), për të eksportuar produktet e tyre në SHBA.
“Oda Amerikane ka promovuar vazhdimisht për përfitimet e këtij aranzhimi preferencial të njëanshëm, që është përkrahje për eksportet e Kosovës në SHBA. Dhe tashme jemi të lumtur që po shohim edhe rezultate konkrete në këtë aspekt”, thekson Zeka.
GSP është program tregtar i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, i cili lejon importe të liruara nga detyrimet doganore të mallrave nga shtetet përfituese, me qëllim promovimin e rritjes ekonomike në shtetet në zhvillim. Rreth 3,500 produkte nga sektorë të ndryshëm nga Kosova, janë të pranueshme për të hyrë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës pa paguar taksë.
