Analisti ushtarak dhe redaktori i portalit të Rrjetit Ballkanik të Sigurisë, Aleksandar Radiq, ka thënë sot se Serbia zyrtarisht është ushtarakisht neutrale, por ka deklaruar se ka shumë dëshmi dhe akoma më shumë tregues për armët dhe pajisjet ushtarake, në radhë të parë municionin, që po shkojnë nga Serbia në fushën e betejës në Ukrainë.
Në Qendrën Mediale të Beogradit, Radiq, duke prezantuar një analizë të luftës në Ukrainë përmes dinamikës së armatimit, deklaroi se Serbia nuk mund ta arsyetojë më këtë me dërgesat që janë bërë para luftës, sepse municioni ka shenja tremujore që i referohen viteve 2022 dhe 2023.
“Kohët e fundit, burimet ruse publikuan foto 122 mm me mbishkrime karakteristike të verdha dhe shenjën 4/2023. Tremujori i katërt i vitit 2023. Këto janë fakte se si trajtohet politika dhe tregtia”, tha ai.
Sipas tij, qëndrimi i Serbisë është dukshëm i ndjeshëm dhe qëndrimi zyrtar është se ajo është neutrale dhe nuk i jep asgjë askujt.
“Por është gjithashtu shumë e qartë se ka, nën hijen e qëndrimit zyrtar, një vullnet për të treguar shtrirje politike, për të fituar vëmendjen e Perëndimit, për të ndërtuar një aleancë të bazuar, ndër të tjera, në mbështetjen për Ukrainën përmes dërgimin e disa mjeteve që janë shumë të rëndësishme për ta”, ka vlerësuar Radiq.
Ai ka thënë se distanca e raketave është një dallim i rëndësishëm në mes të raketave të industrisë serbe dhe të gjithë prodhuesve të tjerë, gjegjësisht se distanca e raketave serbe është dy herë më e gjatë.
“Nga rreth 20 kilometra largësia shkon në rreth 40 kilometra. Dhe për këtë nuk është rastësi që që nga vjeshta e vitit të kaluar shfaqen foto nga fronti ukrainas, ku shihen raketat tona karakteristike, të cilat në atë kohë ende kishte shenjat e prodhuesit”, tha ai.
Kur bëhet fjalë për vendet e tjera të rajonit, të cilat janë anëtare të NATO-s, sipas Radiqit, ato iu bashkuan mekanizmit të furnizimit të Ukrainës të zbatuar nga ajo aleancë.
“Sllovenia, Kroacia, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut kanë njohur dërgesat e armëve si referencë e tyre, si një mekanizëm përmes të cilit ata ndërtojnë mbështetjen dhe besimin e aleatëve të tyre perëndimorë, kryesisht Amerikës”, shtoi ai.
Radiq tha gjithashtu se disa vende të rajonit janë në BE ose NATO, e disa jo, dhe se kjo është reflektuar në qëndrimin ndaj luftës në Ukrainë.
“Ka një gjë të përbashkët për vendet e zonës sonë – të gjithë mbështetën palën ukrainase. Nuk është një temë që mediat tona pëlqejnë të raportojnë, por për momentin është fakt që askush nuk është i paangazhuar. “ tha Radiq.
Duke folur për vetë luftën në Ukrainë, ai deklaroi se dinamika e armatimit lidhej drejtpërdrejt me dinamikën e luftës.
Siç shtoi ai, Rusia hyri në luftë me burimet ekzistuese pa planifikuar prodhimin afatgjatë të luftës, ndërsa Ukraina kishte shumë pak trashëgimi, dhe për këtë arsye ndihma e NATO-s luajti një rol kyç.
Siç shpjegoi ai, mekanizmi vendimmarrës i Perëndimit për armatosjen e Ukrainës ka ndryshuar që nga fillimi i luftës, ku në fillim ofruan ndihmë në pajisjet ushtarake të mbrojtjes, por ndryshimi ndodhi kur u formua fronti, i cili është aktual edhe sot. dhe kur Perëndimi filloi të armatoste sistemet e artilerisë së Ukrainës.
“Fakti që ata u dhanë atyre fonde të tilla bazohet në vlerësimin se fronti ukrainas është i qëndrueshëm dhe se është e nevojshme të krijohet një dinamikë që do të sigurojë funksionimin e vazhdueshëm të artilerisë ukrainase në thellësi. Gama prej dyzet kilometrash prej më së shumti 155 mm Howitzerët e kanë vënë artilerinë ukrainase në një pozicion relativisht të favorshëm në raport me Rusinë, e cila kishte kufizime të rrezes, ku shumica e armëve me mjete të drejtuara mund të përdoren deri në maksimum 24 kilometra”, tha Radiq.
Ai shtoi se, deri në prodhimin masiv të dronit Lancet, Rusia kishte problem me kundërshtimin e artilerisë ukrainase, dmth të NATO-s.
“Me shfaqjen e “Lancet”, thellësia e Ukrainës është bërë më e ekspozuar ndaj veprimeve dhe tani është një lojë që luhet”, tha Radiq, duke deklaruar se tani ndoshta po hyjmë në fazën tjetër të luftës, pas sulmeve masive të thellësisë së Rusisë
Sipas tij, pëlqimi për përdorimin e aseteve të ofruara nga NATO tani supozohet se është revokuar dhe Ukraina tani thuhet se është “e lirë” të vendosë për përdorimin e aseteve me rreze të gjatë.
“Kjo është shumë e rëndësishme, sepse është një precedent politik mbi të gjitha të mëparshmet. Deri më tani, Perëndimi ka siguruar fonde për të vepruar kundër ushtrisë ruse në territorin që njihet si ukrainas në kuadrin ndërkombëtar, por jo nga Rusia. Tani nuk është më një temë tabu”, tha Radiq.
Ai vlerësoi se edhe Rusia tani është e detyruar të kërkojë ndihmë nga jashtë.
“Ndoshta jo nga vendet që ne do t’i quajmë aleatë në kuptimin e plotë, por nga vende që kanë gjetur një interes të përbashkët. Dërgesat e mëdha nga Irani dhe Koreja e Veriut tani janë të dokumentuara,” tha ai.
Radiq vlerësoi se negociatat mes Rusisë dhe Ukrainës do të ndodhin një ditë, por shtoi se nuk mund të vlerësojë se kur do të ndodhë. /Beta
