Për nëntë muaj të këtij viti, 89 pacientë kanë kërkuar trajtim në Klinikën e Psikiatrisë, në repartin e sëmundjeve të varësisë. Ky numër, sipas drejtuesve të kësaj klinike, është dukshëm më i lartë në krahasim me vitin e kaluar, që ishin gjithsej 64 pacientë.
Vjollca Ramiqi, psikiatre në Klinikën e Psikiatrisë në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës (QKUK), tha për Radion Evropa e Lirë se shumica e pacientëve që kanë kërkuar trajtim në këtë klinikë kanë pasur varësi nga droga dhe alkooli.
Nga 89 pacientë, 26 prej tyre kanë qenë në varësi të heroinës, 11 në varësi të marihuanës, 25 pacientë të tjerë në varësi të substancave të shumta psikoaktive, derisa 14 në varësi të alkoolit dhe 3 në varësi nga sedativët.
Ramiqi tha se numri i pacientëve që kanë kërkuar trajtim ka qenë më i madh prej fillimit të pandemisë COVID-19.
“COVID-19 ka ndikuar në shpërfaqjen e sëmundjes bazike të të sëmurëve apo përdoruesve të substancave psiko-aktive. Numri i pacientëve të cilët kërkojnë ndihmë në ambulancën specialistike është në të shumtën e rasteve për pacientët të cilat kanë probleme në menaxhimin e ankthit dhe depresionit”, tha Ramiqi.
Shqetësimi më i madh është te mosha e re e pacientëve, që sipas Klinikës së Psikatrisë, janë nga mosha 18-vjeçare e lart, mirëpo ka raste kur edhe persona të moshës 15 dhe 16 vjeç kanë kërkuar trajtim.
Ramiqi tha se duhet të merren masa parandaluese, sidomos në programet shkollore që kanë të bëjnë në lidhje me informimin dhe pasojat e përdorimit të drogës, si dhe të ketë në media sa më shumë programe publicitare dhe informues nga ana ekspertëve përgjegjës.
Edhe psikologu, Yll Avdiaj vlerëson se Policia e Kosovës duhet të ndërmarrin masa edhe më shumë në parandalim dhe të bëjnë kontrolle më të shpeshta në shkolla të mesme dhe fillore.
Rritja e kërkesave për trajtim psikoterapeotik, sipas psikologut Yll Avdiaj, ka ndodhur për shkak të pandemisë COVID-19.
Sipas tij, në krahasim me vitin 2019 dhe 2020 kërkesat për trajtim janë rritur pasi pandemia ka shkaktuar te popullata ankth dhe depresion.
Avdiaj tha se te varësia nga substancat narkotike ndikojnë konfliktet ose problemet, të cilat i preukopojnë njerëzit në jetën e përditshme, dhe pamundësia për t’u përballur me ato probleme mund t’i shtyjnë drejt këtyre dukurive.
“Normalisht që pandemia ka shkaktuar një lloj ankthi të përgjithshëm, jo vetëm në Kosovë, prandaj kjo ka qenë një lloj mekanizmi ndoshta për këta persona në mënyrë që ta qetësojnë veten ose të mundohen ta kalojnë këtë frikë ose vështirësi të cilët po e kalojnë. Pandemia është vetëm një faktor që ka arritur t’i shpërfaqë këto probleme, të cilat njerëzit i kanë pasur ndoshta edhe më herët”, tha Avdiaj për Radion Evropa e Lirë.
Drejtori i Qendrës mediko-psikoterapeutike “Labirint”, Safet Blakaj tha për Radion Evropa e Lirë se përveç përdorimit të marihuanës, që është e shtrirë gjithandej në Kosovë, ka një rritje të shpejtë të përdoruesve të kokainës.
“Jo vetëm këtu në kryeqytet (Prishtinë), por ka filluar të shtrihet përveç qendrave të mëdha edhe në vend të vogla. Në vitin e fundit kemi parë raste që vijnë e që janë të moshës 18-23 vjeç e që është shumë shqetësuese”, tha Blakaj.
Blakaj tha se nuk është vetëm pandemia, që ka ndikuar në rritjen e numrit të përdoruesve të drogës. Sipas tij, rritja ka qenë trend para pandemisë dhe ka vazhduar rritje shumë më e shpejt tani.
“Nuk ka asnjë lloj programi parandalues në nivel kombëtar këtu në Kosovë dhe kjo e bën situatën edhe më keq. Duhet reaguar për këtë fenomen në përgatitjen e programeve parandaluese, posaçërisht te të rinjtë”, tha Blakaj.
Në Kosovë konsiderohet se janë rreth 30 mijë përdorues aktivë të drogave. Sipas të dhënave të Qendrës Mediko-Psikoterapeutike “Labirint”, personat e mitur (nën moshën 18 vjeç), përfshirë nxënësit në shkolla, janë grupmosha më e rrezikuar nga substancat narkotike.
