Situata në rajonin e Ballkanit Perëndimor është sjellë ndryshe në këndvështrimin e gazetës greke “Kathimerini”. Në një artikull gazeta pasqyron marrëdhënien midis vendeve të Ballkani Perëndimor, duke u ndalur tek iniciativa për krijimin e një ‘Shqipërie të Madhe’ dhe ‘Bota serbe’.
“Kryeministri shqiptar Edi Rama, në një deklaratë të fundit se ai e ka bërë synimin e karrierës së tij politike bashkimin e Shqipërisë me Kosovën (Shqipëria e Madhe), hoqi kapakun e tenxheres me fanatizmin e rrezikshëm ballkanik. Kishte një reagim të menjëhershëm nga “njeriu i madh” aspirues nga Ballkani, Beogradi, i cili, përmes ministrit të brendshëm Aleksandër Vulin, tha se bashkimi serb “është pengesa e vetme për një Shqipëri të madhe”. Dhe nga prapa Kremlinit, i cili shtrëngoi dhëmbët ndaj Ramës dhe Perëndimit, duke lavdëruar “nismat humanitare të Beogradit për botën serbe”, domethënë Serbinë e Madhe. Siç tha pala serbe – jo padrejtësisht në një kuptim – “ajo që u lejohet shqiptarëve nuk mund t’u ndalohet serbëve dhe ata që heshtin ndaj deklaratave të Ramës për krijimin e Shqipërisë së Madhe duhet të heshtin kur ne serbët flasim për të. “Bota Serbe”.
Aty pranë është nacionalizmi bullgar, i cili po ringjall aspiratat historike drejt Maqedonisë Veriore fqinje dhe Kroacisë, e cila është në pritje të rritjes në rast të ndryshimit të kufirit, duke kapur “mishin” e Bosnjës,” shkruhet në artikull.
Idetë dhe tezat për ndryshimin e hartës së kufijve duket kanë ndikuar edhe mbi Rusinë. Një propozim nga Kremlini kundrejt Maqedonisë së Veriut që kjo e fundit të bashkohej me Bashkimin Euroaziatik, ndryshoi rrjedhën e ngjarjeve.
“Shtetet e Bashkuara nuk janë më aq të pranishme në rajon, kanë përparësi të tjera globale dhe evropianët rrallë tregojnë një qëndrim të bashkuar për shumë gjëra. Perspektiva evropiane po humbet tërheqjen e saj dhe gjithnjë e më shumë njerëz në rajon po fillojnë të kërkojnë” alternativa të tjera,” shkruante asokohe presidenti i RMV-së duke fotografuar propozimin e Rusisë, shkruan gazeta greke.
Sipas ‘Kathimerinit’, deklaratat e Shqipërisë dhe Kosovës për një bashkim të mundshëm janë kundërshtuar edhe nga amerikanët dhe europianët. Në një memorandum të DASH, citon gazeta greke, është kritikuar Ministria e Jashtme e Shqipërisë për sjelle ‘inflamatore që minojnë paqen’.
“Amerikanët dhe europianët ndonjëherë kanë kritikuar ashpër Tiranën dhe Prishtinën për deklarata shpenguese dhe deklarata të bashkimit të Shqipërisë dhe Kosovës, por udhëheqësit shqiptarë kanë thënë se nuk do të tërhiqen nga retorika e tyre. Departamenti i Shtetit, në fakt, në një memorandum për Ministrinë e Jashtme Shqiptare, shprehu shqetësimin për sjelljen e udhëheqjes shqiptare, duke vënë në dukje se ajo “jo vetëm që promovon një sjellje edhe më inflamatore dhe tërheq vëmendjen nga prioritetet e rajonit, por potencialisht dhunën, minon paqe dhe stabilitet dhe ka një ndikim në marrëdhëniet tona. Mos na detyroni t’ju dënojmë publikisht,” thuhet në memorandum sipas gazetës greke.
Teksa përmend dekretin e presidentit amerikan Joe Biden, ‘Kathimerini’ shkruan se mbetet ende për t’u parë se çfarë planifikon të bëjë SHBA-ja me Ballkanin Perëndimor.
“Presidenti amerikan Joe Biden nxori një dekret të nënshkruar më 9 qershor mbi doktrinën e tij për Ballkanin, i cili përcakton, nën kërcënimin e sanksioneve për këdo që përpiqet t’i minojë ato, respektimin dhe zbatimin besnik të pesë shtyllave të paqes dhe stabilitetit të pasluftës, në Ballkani i pasluftës. Ishte një mesazh për të gjithë ata që ëndërrojnë të ndryshojnë korrelacionet, se SHBA nuk do ta lejojë atë.
Cilado qoftë situata në rajon, është e sigurt që Shtetet e Bashkuara nuk do të tërheqin praninë e saj ushtarake nga zona të tilla si Greqia (Aleksandropolis), Bullgaria dhe Rumania, të cilat konsiderohen të jenë të një rëndësie të madhe për lëvizjet e tyre në Bosfor. Deti, në Ukrainë dhe Kaukaz. Mbetet për t’u parë se çfarë planifikojnë të bëjnë pak më tutje, në Ballkanin Perëndimor. Ekuilibrat atje janë aq të rrjedhshëm dhe të ndjeshëm, dhe kështu është konflikti i ndikimit me Rusinë, saqë ndjenja e thjeshtë se amerikanët do të ndalojnë së shqetësuari ata mund të shkaktojë trazira të rrezikshme,” shkruan ‘Kathimerini.
Pse është e frikshme një ndarje e re territoriale dhe e popullsisë në Ballkan? ‘Kathimerini’ shkruan se “ka shumë vatra tensioni të afta për t’u ngrohur, dhe veçanërisht rreth dy shteteve, Bosnje dhe Hercegovinës dhe Kosovës, që mbeten të rrënuara, veçanërisht i pari.”
“Pra, pse të mos bëjmë një shpërndarje paqësore midis qendrave metropolitane kombëtare të Beogradit dhe Tiranës, dhe të zgjidhim çështjet serbe dhe shqiptare një herë e përgjithmonë, duke shpërfillur nacionalizmin? Së pari, ata që janë të tmerruar i përgjigjen një skenari të tillë, sepse përzierja etnike në popullatat e Ballkanit, veçanërisht në ish-Jugosllavi, është e tillë që ndarja duhet të konsiderohet e pamundur, nëse nuk bëhet “me thikë”. Çfarë ndodh? Serbët marrin territoret e Bosnjës, Kroacisë, Malit të Zi, Kosovës dhe ndërtojnë “Botën Serbe”, një Serbi të Madhe. Shqipëria e Madhe u shfaq menjëherë, duke bashkuar matricën kombëtare me Kosovën e mbetur, krahinat perëndimore të Maqedonisë Veriore (Tetovë), territoret e Malit të Zi, por edhe të Serbisë jugore dhe natyrisht Tsamuria greke. Në mënyrë reflektive, Bullgaria po pretendon pjesën tjetër të Maqedonisë Veriore, Kroacinë, Hercegovinën dhe të paktën dy shtete hipertrofike po shfaqen në Ballkan, dhe balanca ekzistuese e fuqisë, në të cilën praktikisht askush nuk dominon, po përmbyset. A do të lejojnë interesat evropiane, amerikane, ruse një realitet të ri gjeopolitik në Ballkan me lojtarë të fuqishëm “të mëdhenj” rajonalë? Pra, dera e ferrit hapet dhe kjo është ajo që frikëson sot mendimin se amerikanët mund të largohen,” përfundon Kathimerini.
